mgr Klara Kaden
rehabilitacja okołoporodowa
terapia uroginekologiczna
rehabilitacja urologiczna
rehabilitacja proktologioczna
Pandemia nieoczekiwanie zmieniła świat wokół nas. Wymusiła konieczność przystosowania się do życia w reżimie sanitarnym i izolacji społecznej, co dla większości z nas jest bardziej niż trudne. Z niepokojem wyczekujemy powrotu do normalności, czyli tej rzeczywistości w której żyliśmy przed zarazą. Wiele z osób, po przebytym zakażeniu SARS-CoV-2 przez kilka miesięcy zmaga się ze skutkami COVID-19 niezależnie od wieku i nasilenia objawów. Jakie są najczęstsze dolegliwości zgłaszane przez ozdrowieńców:
- długotrwałe, uporczywe zmęczenie ( CFS – zespół chronicznego zmęczenia )
- kaszel i duszność
- bóle mięśni i l stawów
- bóle w kl. piersiowej
- „mgła mózgowa” – spowolnienie procesów poznawczych
- parestezje – nietypowe odczucia skórne
- ból głowy
- depresja
- utrata węchu i smaku
- nawracająca gorączka
- kołatanie serca
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe
- wahania ciśnienia tętniczego krwi
Cały czas trwają badania nad przebiegiem choroby i jej skutkami. Z dotychczasowych podsumowań wiemy, że powikłania post-COVID dotyczą wszystkich grup wiekowych, z czego 10% pacjentów ma problemy zdrowotne utrzymujące się dłużej niż 3 miesiące, możliwa jest trwała utrata zdrowia, natomiast brak jednoznacznych informacji co do wpływu nasilenia choroby na późniejszy stan zdrowia. Nie ma również na świecie i w Polsce opracowanych procedur medycznych dla tych pacjentów. Z uwagi na ograniczone dowody naukowe, postępowanie z pacjentami po COVID-19 jest empiryczne , stosownie do nasilenia i czasu trwania dolegliwości. Wiadomo natomiast, że przebycie infekcji wpływa na różne układy i narządy i powoduje liczne problemy zdrowotne. Problemy te dotyczą :
- Układu oddechowego – covidowe zapalenie płuc może powodować długotrwałe uszkodzenie tkanki płucnej i problemy z oddychaniem. Szacunkowo u 80% pacjentów występują zmiany w tkance płucnej takie jak: zgrubienie naczyń, roztrzenie oskrzeli, zmiany typu „matowej szyby” .
- Układu sercowo-naczyniowego – nawet u osób z łagodnym przebiegiem choroby może dojść do trwałego uszkodzenia mięśnia sercowego ( zapalenie mięśnia sercowego dotyczy 60% przypadków powikłań kardiologicznych ), arytmii, zmian zapalnych w naczyniach, ostrego zespołu wieńcowego, ostre zapalenia osierdzia.
- Incydentów zakrzepowo-zatorowych – zator tętnicy płucnej, zawał serca, udar, zaburzenia krzepliwości krwi.
- Niewydolność nerek – od 14-30% pacjentów hospitalizowanych na Oddziałach Intensywnej Terapii wymaga dializowania, po przechorowaniu utrzymuje się białkomocz i obecność krwi w moczu.
- Skóry i włosów – wysypka – pokrzywka, skórne zmiany plamisto-grudkowe, odropodobne, zmiany o charakterze pseudoodmrozinowym z pęcherzami na czubkach palców rąk i stóp, wypadanie włosów.
- Układu nerwowego – nawet u młodych osób COVID-19 może powodować udary, drgawki, zespół Guillaina-Barrégo ( tymczasowy paraliż ), może zwiększać ryzyko choroby Parkinsona i Alzheimera, występują problemy z węchem i smakiem ( 50% pacjentów może stracić węch ), problemy ze snem, zaburzenia poznawcze ( pamięć i koncentracja ).
- Zdrowia psychicznego – ryzyko rozwoju zespołu stresu pourazowego, depresji i lęku u osób leczonych na Oddziale Intensywnej Terapii. Osoby przebywające w izolacji mogą wykazywać objawy depresyjne z powodu obawy o przyszłość swoją i rodziny, jak również po przechorowaniu w wyniku stale utrzymujących się dolegliwości, które uniemożliwiają powrót do pracy.
Mogą występować dolegliwości z różnych układów jednocześnie. Z całą pewnością do oceny klinicznej i późniejszego leczenia specjalistycznego kwalifikują się objawy ze strony ukł. oddechowego, krążenia i nerwowego, które wcześniej nie występowały, o charakterze trwałym, lub postępującym.
Jak możemy sami sobie pomóc?
Kluczowa jest samoobserwacja – na co zwrócić uwagę?
- na utrzymujące się zmęczenie
- napady duszności, zwłaszcza nietypowe
- przewlekły ból głowy
- ból stawów i mięśni
- ból w klatce piersiowej niewiadomego pochodzenia
- należy kontrolować saturację – utlenowanie krwi ( PaO2 ) < 96% ( codzienna pulsoksymetria )
Jak postępować na co dzień?
- Stosować zbilansowaną dietę i ograniczyć używki ( kawa, alkohol, papierosy ) – należy jeść małe posiłki w ciągu dnia, należy zwiększyć ilość wypijanych płynów ( woda z cytryną, herbatki ziołowe i owocowe, soki )
- Odpoczynek i relaks – stopniowo zwiększać aktywność fizyczną. Należy zaplanować odpoczynek w ciągu dnia, w tym czas na drzemkę, jeśli występują problemy ze snem w nocy. Powrót do sprawności będzie wymagał czasu, należy powoli odbudowywać swoją kondycję, zaczynając od ćwiczeń oddechowych i rozciągających.
- Wyznaczać krótkoterminowe, osiągalne cele terapeutyczne. Uczucie stresu po chorobie mogą wywoływać niepokojące reakcje takie jak: szybszy i płytki oddech ( hiperwentylacja ), która powoduje, bicie serca, zawroty głowy, wilgotne i zimne dłonie, zimne poty. Spadek kondycji fizycznej i inne niepokojące objawy po COVID-19 mogą powodować przygnębienie, rozdrażnienie, depresję. Ważne jest wsparcie osób bliskich, lub terapeuty.
Czy medycyna osteopatyczna i terapia manualna może pomóc?
Osteopaci i terapeuci manualni od zawsze wspierali walkę lekarzy o zdrowie i życie pacjentów.
Czy w odniesieniu do powyższych treści terapia manualna przyniesie oczekiwaną poprawę i przyspieszy proces zdrowienia? Nasze dotychczasowe doświadczenia wskazują, że tak.
Osteopata ( terapeuta manualny ) może pracować z narządami wewnętrznymi, układem ruchu, układem krążenia, oddechowym i nerwowym po to, by rozwiązać problem – to działanie przyczynowe, w wyniku którego ustępują objawy. Zwykle w trakcie terapii osteoptycznej w przypadku pacjentów post-COVID-owych okres powrotu do zdrowia znacznie przyspiesza, a dotychczas odczuwane dolegliwości znacząco zmniejszają się, lub ustępują – co często podkreślają nasi pacjenci. Podczas trwania terapii zalecane są zwykle indywidualnie dobrane ćwiczenia do samodzielnego wykonywania w domu.